Rekomendacje Polskiego Panelu Ekspertów FPHI

 

Medycyna personalizowana to przyszłość medycyny, a największe wyzwania stoją przed regulatorami. Obecnie wiedza wyprzedza procesy decyzyjne, mogące oddziaływać na całą populację – mówił były minister Łukasz Szumowski podczas IV Międzynarodowego Forum Medycyny Personalizowanej. Aby lepiej zrozumieć i zdefiniować obszary, które stoją przed Polską w zakresie wdrażania medycyny personalizowanej, członkowie Polskiego Panelu Ekspertów Indeksu FutureProofing Healthcare opracowali rekomendacje, których zastosowanie może przynieść wymierne efekty.

 

Eksperci podkreślili, że stały wzrost finansowania w ochronie zdrowia to warunek niezbędny do wdrażania medycyny personalizowanej. Jednak bez zmiany sposobu finansowania i zarządzania, a także zmiany rozwiązań legislacyjnych i infrastrukturalnych nie uda się osiągnąć oczekiwanych efektów. Dlatego też zwiększenie nakładów finansowych powinno iść w parze z nowoczesnymi i efektywnymi rozwiązaniami systemowymi. Jak zaznaczył dr Jakub Gierczyński, dostępność do usług w ochronie zdrowia zależy wprost proporcjonalnie od poziomu finansowania i sprawności organizacji systemu. Poziom finansowania ochrony zdrowia w Polsce od dekad pozostaje najniższym w krajach Unii Europejskiej – według publikacji OECD pt. „Health at the Glance: Europe 2020”, w 2019 r. było to 1 511 euro PPP na głowę mieszkańca rocznie, przy średniej dla UE wynoszącej 2 572 euro PPP – komentuje ekspert. Optymalne finansowanie jest więc twardym fundamentem, na którym możemy zbudować strategię podnoszącą skuteczność świadczonych usług, a tym samym rozwijać obszar medycyny personalizowanej.

 

Jak wynika z Indeksu, Polacy niechętnie dzielą się danymi – kraj zdobył niskie noty w obszarach takich, jak: Dostęp pacjentów do danych medycznych (28. miejsce), Infrastruktura zarządzania danymi (25. miejsce) czy Międzynarodowa wymiana danych (24. miejsce). Chociaż Polska dość wcześnie rozpoczęła pracę nad informatyzacją ochrony zdrowia, przez długi czas nie radziła sobie w tym obszarze. Wiele rozwiązań zostało więc wdrożonych stosunkowo niedawno. Z tego powodu eksperci postulują, by nie opóźniać żadnego z elementów informatyzacji systemu ochrony zdrowia, ale jednocześnie by zoptymalizować systemy tak, by ograniczały biurokrację. Warto podkreślić, że dane w systemach powinny się agregować w maksymalnie automatyczny sposób z dokumentacji medycznej - musimy pamiętać, że lekarz nie może obsługiwać kilku systemów IT i wielokrotnie, na potrzeby różnych instytucji, wpisywać tych samych danych. Powinno się także wprowadzić systemy gromadzenia danych umożliwiających ich analizę. Nie powinny to być jedynie dane zbierane do celów rozliczeniowych, na potrzeby sprawozdania ich publicznemu płatnikowi.

 

Chociaż Polska wypadła stosunkowo dobrze w mierniku Indeksu oceniającym dostęp do testów genetycznych (14. miejsce), dr hab. n.med. Beata Jagielska ocenia, że wciąż brakuje nam strategii pozwalającej skoordynować wszystkie elementy procesu: od dostępu do badania, przez czas wdrożenia leczenia po mierzenie jego skuteczności. Należy wspomnieć, że mamy dobre zaplecze, aby właśnie na tym polu poprawić efektywność w zakresie medycyny personalizowanej – podkreśla ekspert.

 

Poza kwestią celowości zbierania danych, eksperci zwrócili uwagę również na ich właściwe wykorzystanie. Podkreślili, że aby gromadzenie danych miało faktyczne przełożenie na jakość funkcjonowania medycyny personalizowanej, lekarzom muszą być zapewnione odpowiednie narzędzia umożliwiające pracę z danymi.  Ważna jest edukacja lekarzy i dostarczenie im narzędzi pokazujących, jak należy korzystać z pozyskanych informacji – podkreślił prof. Ryszard Gellert, członek Polskiego Panelu Ekspertów FutureProofing Healthcare Index.

 

Prof. Ryszard Gellert wyjaśnia, że lekarz, który chce prowadzić efektywną medycynę personalizowaną powinien zostać odciążony z wielu obowiązków. Niezbędne jest więc wprowadzenie pomocniczych kadr medycznych, w tym zawodu kodera medycznego. Rekomendacją jest wykorzystanie istniejących już zawodów - opiekun medyczny może pracować jako asystent pielęgniarki lub lekarza, farmaceuta jako farmaceuta kliniczny, który wspiera lekarza wskazując na interakcje leków. Wprowadzenie zawodu kodera medycznego, którego zadaniem jest gromadzenie informacji medycznej, pozwalającej na zgodne z przepisami oraz zasadami sztuki medycznej uzyskiwanie płatności za udzielane świadczenia opieki zdrowotnej jest, zdaniem ekspertów, niezbędne do weryfikacji i jakości gromadzonych danych.

 

Z punktu widzenia pacjentów, istotnym elementem medycyny personalizowanej jest komunikacja między lekarzem a chorym. Dialog ten pozwala na stworzenie indywidualnej ścieżki leczenia pacjenta, zrozumienie nowej sytuacji chorego, zaplanowanie przebiegu terapii, dobór właściwego leczenia dostosowanego do preferencji czy stylu życia chorego, a także proaktywne zarządzanie działaniami niepożądanymi – podkreśla Krystyna Wechmann. Ostatnią rekomendacją Polskiego Panelu Ekspertów jest więc uwzględnienie w rozwoju medycyny personalizowanej perspektywy pacjenta oraz budowanie partnerskiej komunikacji między nim a lekarzem, co jest - zdaniem ekspertów, podstawą efektywnego leczenia.

 

Zapraszamy do lektury całego raportu, który można znaleźć pod linkiem: https://futureproofinghealthcare.com/experts-think/polish-personalized-healthcare-index-2020