Dobre praktyki w zakresie wykorzystania medycyny personalizowanej

Dobre praktyki w zakresie wykorzystania medycyny personalizowanej

Przykłady rozwiązań stosowanych w państwach będących liderami w Indeksie Medycyny Personalizowanej

 

Medycyna personalizowana jest ogromną szansą i nadzieją dla pacjentów. Proces jej implementacji do praktyki klinicznej postępuje w różnych państwach z różną szybkością. Warto jednak szukać dobrych przykładów i analizować doświadczenia innych państw by unikać ewentualnych błędów. Pomóc w tym może indeks Medycyny Personalizowanej przygotowany w ramach inicjatywy FutureProofing Healthcare.

 

Medycyna personalizowana w krajach Europy i świata

Indeks Medycyny Personalizowanej 2020 porównuje proces wdrożenia medycyny personalizowanej w 34 europejskich krajach oraz w Kanadzie, Izraelu i Turcji. Wynika z niego, że liderami są państw, w których zaawansowane są rozwiązania związane z cyfryzacją systemu ochrony zdrowia oraz otwartością na dostęp i wymianę danych między podmiotami leczniczymi. Do ważnych wskaźników zapewniających wysoką pozycję zaliczamy także adekwatne finansowanie systemu ochrony zdrowia do potrzeb pacjentów, dobre zarządzenie systemem ochrony zdrowia a także aspekty związane z dostosowaniem legislacji do bieżących potrzeb oraz inwestycje w infrastrukturę.

 „Rankingi takie jak ten zawsze motywują, ponieważ wskazują kraje, od których możemy czerpać pozytywne doświadczenia i przenosić niektóre zastosowane przez nich rozwiązania na nasz grunt” – powiedziała dr n. ekon. Małgorzata Gałązka-Sobotka, Dyrektor Instytutu Zarządzania w Ochronie Zdrowia na Uczelni Łazarskiego, w Raporcie „Indeks Medycyny Personalizowanej 2020. Komentarz Polskiego Panelu Ekspertów”.  

 

Liderzy w stosowaniu medycyny personalizowanej

 

Liderami czterech kluczowych parametrów oceny są :

  • Finlandia w obszarze „Infrastruktura zdrowia”, definiowanym jako zbiór danych z zakresu polityki, partnerstwa czy zasobów kadrowych w obszarze medycyny. Znaczne korzyści dla finlandzkiego systemu opieki zdrowotnej, obejmującego właściwie działającą medycynę personalizowaną, przyniosło przyjęcie Narodowej Strategii Rozwoju Sektora Zdrowia. Rozwiązania realizowane w jej ramach uwzględniają wprowadzenie ustawy o wtórnym wykorzystaniu danych, a także nowelizację ustawy o biobankach. Istotną rolę w obszarze zdrowia kraju pełnią również długoterminowe inwestycje w edukację i badania oraz inwestycje w infrastrukturę badawczą. Głównym celem tych działań jest sprowadzenie Finlandii do roli międzynarodowego ośrodka, który specjalizuje się w innowacjach i prowadzeniu wysokojakościowych badań naukowych.
  • Estonia w parametrze „Infrastruktura e-zdrowia”, uwzględniającym m.in. infrastrukturę, wiedzę techniczną i technologiczną, pozwalające na przyspieszenie i postęp w zakresie personalizacji opieki zdrowotnej. Estonia jako jedno z najbardziej zaawansowanych cyfrowo państw, umożliwia przede wszystkim bezpieczną wymianę danych pomiędzy wszystkimi podmiotami wchodzącymi w skład opieki zdrowotnej, jak i sektorem publicznym. Jest to możliwe dzięki tzw. systemowi X-Road. Zastosowanie ma także sieć wymiany informacji ENHIS (Environment and Health Information System), ułatwiająca komunikację pomiędzy specjalistami, szpitalami a także aptekami. Prosty dostęp do danych medycznych, za pośrednictwem krajowego portalu informacji zdrowotnej, mają także sami pacjenci. Standardowym rozwiązaniem w Estonii są usługi w zakresie e-zdrowia, uwzględniające ich szeroki wachlarz, m.in.: e-rejestrację, e-ambulans, e-obrazowanie, e-recepty czy e-rachunki. Możliwe są także, przyjęte jako rutynowe działania, wideokonsultacje i diagnostyka, odbywające się w sposób zdalny na linii pacjent-lekarz, a także pomiędzy samymi specjalistami.
  • Niemcy, będące liderem w obszarze „Produktów i technologii medycznych”, oceniającym dostęp do urządzeń, aplikacji, platform w ochronie zdrowia oraz strukturach refundacji. Ochrona zdrowia tego kraju opiera się przede wszystkim na legislacji oraz finansowaniu, obejmującym głównie badania i rozwój. Fundusze państwowe oraz programy badawcze ułatwiają komercjalizację inicjatyw naukowych i przenoszenie ich na grunt kliniczny. Z kolei działanie zgodnie z zasadą przejrzystości, a także sprawność w zakresie zatwierdzania i wdrażania innowacji, ułatwiają szybki dostęp do produktów i technologii medycznych. Niemcy, jako kraj rozwinięty gospodarczo, pozwala też na płynny rozwój produktów, a szeroka polityka refundacyjna sprawia, że dostęp do zatwierdzonych terapii jest szybszy, niż w innych państwach Europy.
  • Holandia jako lider w zakresie „Usług zdrowotnych” (parametr oceniający planowanie, organizację i świadczenie usług zdrowotnych), charakteryzuje się przede wszystkim otwartością na nowości i innowacje, czego dowodem są inwestycje prowadzone w obszarze R&D (badania i rozwój). Znaczenie odgrywa także system wspierania publicznych i komercyjnych pilotażowych programów w obszarze zdrowia, który zapewnia finansowanie przez Państwo rozwiązań, które wykażą swoją przydatność i skuteczność. W ten sposób upowszechnione w tym kraju zostały m.in. działania z zakresu telemedycyny.

O medycynie personalizowana

Istotą medycyny personalizowanej jest dostosowanie i wdrażanie właściwych strategii terapeutycznych dostosowanych do konkretnych mutacji genomowych danego pacjenta. To powoduje optymalizację procesu leczenia i daje nie tylko szansę na dłuższe życie pacjentów, ale także zwiększa efektywność systemu ochrony zdrowia.