Pomocnicze kadry medyczne jako jeden z elementów podniesienie jakości medycyny personalizowanej

Pomocnicze kadry medyczne jako jeden z elementów podniesienie jakości medycyny personalizowanej

 

Dla efektywnej opieki nad pacjentem, od momentu postawienia diagnozy przez cały okres leczenia, znaczenie mają zarówno dostęp do odpowiednich, skutecznych narzędzi diagnostycznych, terapii, jak i wykwalifikowanej kadry medycznej. Personel medyczny sprawujący bezpośrednią opiekę nad pacjentem jest zdecydowanie przeciążony zarówno liczbą pacjentów jak i obowiązkami biurokratycznymi. Tymczasem indywidualne podejście do chorego, zgodne z istotą medycyny personalizowanej, wymaga jeszcze większego nakładu czasu i pracy. Jakie zatem wprowadzić rozwiązania, które wspomogą rozwój medycyny personalizowanej i jednocześnie odciążą lekarzy z nadmiaru obowiązków?

Kompleksowa opieka nad pacjentem

Prowadzenie medycyny personalizowanej wymaga zaangażowania i indywidualnego poprowadzenia procesu leczenia.  Odpowiedzią na braki kadrowe nie tylko w polskim, ale europejskich systemach ochrony zdrowia, oprócz zwiększania liczby lekarzy czy pielęgniarek, jest także wprowadzenie zawodów pomocniczych dla obecnie już funkcjonujących kadr w systemie ochrony zdrowia. Ich przedstawiciele mogliby przejąć część niezbędnych obowiązków, a tym samym wesprzeć pracę specjalistów. Przyjęcie takiego konceptu, tj. wprowadzenie pomocniczych kadr medycznych odciążających personel medyczny z prac administracyjnych, w tym wprowadzenie zawodu kodera medycznego (do 2023 r.), rekomenduje Polski Panel Ekspertów FutureProofing Healthcare w zakresie Medycyny Personalizowanej.

Rola pomocniczych kadr medycznych

Jedną z możliwości odciążenia specjalistów z nadmiaru dodatkowej pracy jest rozszerzanie kompetencji w ramach istniejących już zawodów i jeszcze silniejsza współpraca pomiędzy różnymi specjalizacjami. Możemy wykorzystać zawody, które już funkcjonują – opiekun medyczny może pracować jako asystent pielęgniarki lub lekarza, farmaceuta jako farmaceuta kliniczny, który wspiera lekarza wskazując na interakcje leków. Mamy również absolwentów zdrowia publicznego, którzy z powodzeniem mogą pracować, jako analitycy czy menadżerowie oddziałowi – powiedział prof. dr hab. n. med. Ryszard Gellert, Dyrektor Centrum Medycznego Kształcenia Podyplomowego, w Raporcie „Indeks Medycyny Personalizowanej 2020. Komentarz Polskiego Panelu Ekspertów”.

Drugim rozwiązaniem jest stworzenie nowych specjalizacji, np. kodera medycznego. Kim miałby on być i jakie byłby jego obowiązki? Odpowiedzialnością kodera medycznego byłoby usprawnienie procesu wyceny i rozliczania świadczeń medycznych oraz zbieranie niezbędnych w tym celu informacji. Koder miałby za zadanie m.in. gromadzenie danych medycznych, poprawne ich wprowadzenie do systemu i analizę. Dane te są podstawą do budowania całego systemu pozwalającego właściwie funkcjonować medycynie personalizowanej. Aby jednak miały wartość i można było na ich podstawie wyciągać wnioski, muszą być poprawnie wprowadzone i przeanalizowane. Wymaga to nie tylko specjalistycznej wiedzy i umiejętności z zakresu zarządzania danymi, ale także czasu. Z tego względu eksperci apelują, aby nie obciążać tym dodatkowo lekarzy a stworzyć dedykowany zawód i kształcić nowe kadry w tym obszarze.  

Pierwsze zmiany

W odpowiedzi na potrzeby obejmujące niewystarczającą liczebnie kadrę medyczną, Ministerstwo Zdrowia podjęło konkretne działania. Opracowany został projekt rozporządzenia uwzględniający utworzenie nowego zawodu medycznego, którego przedstawiciele wspierać będą chirurgów ogólnych. Zadaniem chirurgicznych asystentów lekarza, o których mowa, będzie asysta przy operacjach, a także wspomaganie specjalistów przy wykonywaniu prostych czynności przedoperacyjnych. Zawód ten będą mogli wykonywać, po odpowiednim przeszkoleniu i uzyskaniu specjalizacji, pielęgniarki oraz ratownicy medyczni. Trwają również prace mające na celu utworzenie zawodu podiatry, który mógłby zająć się leczeniem pacjentów z cukrzycą, w tym tzw. stopą cukrzycową oraz z niewydolnością żylną, a tym samym odciążyć lekarzy chirurgów, do których kierowane są obecnie takie przypadki.

Oprócz wprowadzania nowy zawodów około medycznych do systemu ochrony zdrowia równie ważne jest zapewnienie im odpowiedniego finansowania, wyceny wartości ich pracy i wkładu w wytwarzania świadczeń medycznych. Bez tego los tych zawodów może podzielić los opiekuna medycznego, który niezwykle powoli się rozwija, bo nie uwzględnia się ich pracy w wycenie świadczeń medycznych. Wycena musi być adekwatna tak by zawód ten był atrakcyjny i mógł przyciągać pracowników.

Niewątpliwie wprowadzanie kolejnych rozwiązań w odpowiedzi na potrzeby w obszarze opieki medycznej i sprawującej ją kadry specjalistów, w tym odciążające w dużej mierze z obowiązku prowadzenia wszelkiego rodzaju dokumentacji, są konieczne, jako gwarancja skutecznego i efektywnie działającego systemu ochrony zdrowia. Dzięki temu specjaliści mogą w pełni skupić się na prowadzeniu pacjenta ścieżką diagnostyczno-terapeutyczną, wzmacniając tym samym komunikację na linii lekarz-pacjent oraz realizując działania oparte o wskazania medycyny personalizowanej.